Các loại đồ gá trên máy tiện
Đồ gá đóng vai trò quan trọng trong gia công tiện, giúp cố định phôi một cách chính xác và đảm bảo độ an toàn trong quá trình gia công. Có nhiều loại đồ gá khác nhau được sử dụng trên máy tiện, được phân loại theo các tiêu chí sau:
1. Theo phương pháp gá:
Gá kẹp:Sử dụng lực kẹp để cố định phôi. Loại gá này được sử dụng phổ biến nhất và có nhiều dạng khác nhau như gá mâm cặp, gá kẹp mũi, gá kẹp mặt, v.v.
Gá dựa:Sử dụng trọng lực hoặc lực đẩy của lò xo để giữ phôi. Loại gá này thường được sử dụng cho các chi tiết có kích thước lớn và nặng.
Gá định vị:Sử dụng các chốt, vít hoặc kẹp để định vị phôi. Loại gá này thường được sử dụng cho các chi tiết có yêu cầu độ chính xác cao.
Gá chuyên dụng: Được thiết kế để gá các chi tiết có hình dạng phức tạp hoặc yêu cầu gia công đặc biệt.
2. Theo vị trí lắp đặt:
Gá lắp trên bàn máy: Loại gá này được lắp trực tiếp trên bàn máy tiện và sử dụng để gá các chi tiết có kích thước nhỏ và nhẹ.
Gá lắp trên mâm cặp: Loại gá này được lắp vào mâm cặp của máy tiện và sử dụng để gá các chi tiết có dạng thanh, trục.
Gá lắp trên trục chính: Loại gá này được lắp vào trục chính của máy tiện và sử dụng để gá các chi tiết có dạng đĩa, vành.
3. Theo vật liệu phôi:
Gá cho phôi thép: Loại gá này được làm từ thép hoặc các hợp kim thép có độ bền cao để đảm bảo chịu được lực kẹp lớn.
Gá cho phôi gang: Loại gá này thường được làm từ gang hoặc các hợp kim gang có độ giảm chấn tốt.
Gá cho phôi nhôm: Loại gá này thường được làm từ nhôm hoặc các hợp kim nhôm có trọng lượng nhẹ.
4. Một số loại đồ gá phổ biến trên máy tiện:
Mâm cặp: Dùng để gá các chi tiết có dạng trụ tròn, thanh.
Gá kẹp mũi: Dùng để gá các chi tiết có dạng trụ vuông, lục giác.
Gá kẹp mặt: Dùng để gá các chi tiết có dạng mặt phẳng.
Gá kẹp lòng: Dùng để gá các chi tiết có dạng lòng trong.
Gá kẹp lò xo: Dùng để gá các chi tiết có độ mỏng, dễ bị biến dạng.
Gá chia: Dùng để gá nhiều chi tiết cùng lúc.
Gá chuyên dụng: Dùng để gá các chi tiết có hình dạng phức tạp hoặc yêu cầu gia công đặc biệt.
Lựa chọn loại đồ gá phù hợp:
Việc lựa chọn loại đồ gá phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
Kích thước và hình dạng của phôi.
Vật liệu của phôi.
Yêu cầu độ chính xác của gia công.
Phương pháp gia công.
Máy móc và thiết bị sử dụng.
Cần lựa chọn loại đồ gá có độ cứng, độ bền và độ chính xác phù hợp với yêu cầu gia công để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Ngoài ra, cần lưu ý sử dụng đồ gá đúng cách, bảo quản và bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo tuổi thọ và hiệu quả sử dụng.
Cấu tạo của đồ gá trên máy tiện
Cấu tạo của đồ gá trên máy tiện thường bao gồm các bộ phận chính sau:
1. Thân gá:
Là phần chính của đồ gá, có nhiệm vụ liên kết các bộ phận khác lại với nhau và chịu lực cắt trong quá trình gia công.
Thân gá thường được làm từ các vật liệu có độ cứng cao như thép, gang, nhôm, v.v.
Hình dạng và kích thước của thân gá phụ thuộc vào loại đồ gá và yêu cầu gia công.
2. Bộ phận định vị:
Có nhiệm vụ định vị phôi một cách chính xác trên đồ gá.
Bộ phận định vị có thể bao gồm các chốt, vít, kẹp, v.v.
Vị trí và kích thước của bộ phận định vị phụ thuộc vào hình dạng và kích thước của phôi.
3. Bộ phận kẹp:
Có nhiệm vụ kẹp chặt phôi vào đồ gá để đảm bảo độ an toàn và chính xác trong quá trình gia công.
Bộ phận kẹp có thể sử dụng lực kẹp cơ học, thủy lực hoặc khí nén.
Lực kẹp cần thiết phụ thuộc vào vật liệu của phôi, yêu cầu độ chính xác và phương pháp gia công.
4. Bộ phận dẫn hướng:
Có nhiệm vụ dẫn hướng dao cắt di chuyển theo đúng quỹ đạo trong quá trình gia công.
Bộ phận dẫn hướng thường được làm từ các thanh ray hoặc ổ trượt.
Độ chính xác của bộ phận dẫn hướng ảnh hưởng trực tiếp đến độ chính xác của chi tiết gia công.
5. Bộ phận hãm:
Có nhiệm vụ hãm dao cắt để đảm bảo an toàn trong quá trình gia công.
Bộ phận hãm có thể sử dụng các chốt, vít hoặc kẹp.
Vị trí và kích thước của bộ phận hãm phụ thuộc vào loại dao cắt và yêu cầu gia công.
6. Các bộ phận khác:
Ngoài ra, đồ gá trên máy tiện có thể bao gồm các bộ phận khác như:
Bộ phận điều chỉnh: Dùng để điều chỉnh vị trí của phôi hoặc dao cắt.
Bộ phận bảo vệ: Dùng để bảo vệ người vận hành khỏi các mảnh vụn gia công.
Bộ phận làm mát: Dùng để làm mát phôi và dao cắt trong quá trình gia công.
Lưu ý:
Cấu tạo cụ thể của đồ gá trên máy tiện có thể thay đổi tùy theo loại đồ gá, yêu cầu gia công và máy móc sử dụng.
Cần lựa chọn loại đồ gá phù hợp với yêu cầu gia công để đảm bảo an toàn, hiệu quả và chất lượng chi tiết gia công.